مراقبت های بعد از انجام آزمایش خون

مراقبت های بعد از انجام آزمایش خون

دلایلی که می تواند منجر به کبودی محل خونگیری گردد:

• ماساژ دادن محل خونگیری:

 از ماساژ دادن محل نمونه  پرهیز کنید و فقط با قرار دادن پنبه یا گاز خشک و فشارملایم حداقل 5 دقیقه مانع خونریزی شوید. وحتی اگر هنگام چسباندن چسب خونریزی کاملاً قطع نشده است پس از چسباندن چسب باز فشار دادن را ادامه دهید.

• لباس با آستین تنگ:

 برای خونگیری لازم است فرد آستین خود را بالا ببرد. بعد از خونگیری اگر آستین لباس تنگ باشد باعث فشار در ناحیه خونگیری شده و روند خارج شدن خون ادامه پیدا می کند و از طرفی فرد با انگشت در حال فشار به ناحیه دست می باشد. در نهایت این فشار ها باعث جمع شدن خون در زیر پوست و ایجاد کبودی دست می شود. بنابراین توصیه می شود در هنگام انجام آزمایش، لباس با آستین گشادتری بپوشید. همچنین در نمونه بردای در منزل می توانید لباس راحتی برای انجام آزمایش بپوشید تا از کبودی دست بعد آن پیشگیری کنید.

• تکان دادن دست هنگام خونگیری:

تکان دادن دست در هنگام نمونه برداری باعث پاره شدن رگ و خونریزی و در نهایت جمع شدن خون در زیر پوست و ایجاد کبودی دست می شود. بنابراین لازم است در هنگام نمونه برداری آرامش خود را حفظ کنید و از کشیدن دست و یا تکان دادن آن بپرهیزید.

• نمونه برداری در افراد مسن:

 پوست بدن با افزایش سن دچار   چین و چرک می شود و رگ های داخل بدن کمی حالت الاستیکی خود را از دست می دهند. بنابراین در هنگام نمونه برداری از این افراد ممکن است رگ پاره شود و باعث کبودی دست شود.

• عدم وجود رگ مناسب:

 بعضی مواقع به دلیل عدم وجود رگ مناسب ( خون گیری مکرر) برای خون گیری و یا شکننده بودن عروق بعد از خون گیری محل خون گیری دچار کبودی می شود.

• اگر بعد از انجام آزمایش دست خود را رها کنید و به صورت افقی نگه دارید احتمال ادامه خونریزی وجود دارد بنابراین توصیه می شود بعد از نمونه گیری دست خود را کمی بالاتر نگه دارید تا به این صورت خون بند آید و از ایجاد کبودی دست جلوگیری کنید.
• استفاده از داروهای رقیق کننده خون:

 در برخی از بیماران ممکن است فرد از دارو های رقیق کننده و وارفارین مصرف کند. این دارو ها روند لخته شدن خون را مختل می کنند و باعث ادامه روند خونریزی ها و در نهایت ایجاد کبودی دست شود.

• دارو های ضعیف کننده رگ:

برخی از دارو ها باعث تغییر در عملکرد آن‌ ها، افزایش التهاب و افزایش خونریزی در هنگام نمونه برداری و کبودی دست می ‌شوند. که شامل موارد زیر می باشد:

 برخی از داروهای گیاهی مانند جینکگو بیلوبا (ginkgo biloba)، جنسینگ (ginseng)، بابونه گاوی (feverfew)، مقادیر زیاد سیر، زنجبیل، نخل اره‌ای (saw palmetto)، پوست درخت بید،کورتیکواستروئیدها و گلوکوکورتیکوئیدها (glucocorticoids)مانند:پردنیزون(prednisone)،  بعضی داروهای ضدافسردگی مانند سیتالوپرام و فلوکستین.     

• بیماری های مرتبط با اختلالات انعقادی:

 بسیاری از عوامل ژنتیکی می‌توانند باعث کندی یا عدم انعقاد خون شوند. بیماری وون‌ویلبراند (VWD)  شایع‌ترین اختلال انعقاد خون است و حدود ۱٪ از جمعیت جهان به آن مبتلا هستند. افراد مبتلا، یا دچار کمبود یکی از پروتئین های لازم جهت انعقاد خون (پروتئین وون‌ویلبراند) هستند و یا این پروتئین در بدنش تولید نمی‌شود. درمان با هورمون‌های مصنوعی می‌تواند انعقادخون در افراد مبتلا به بیماری وون‌ویلبراند را بهبود ببخشد.

هموفیلی، یکی دیگر از بیماری‌ های اختلال انعقاد خون است. هموفیلی باعث عدم تولید یا نقص فاکتور انعقادی ۸ (هموفیلی A) یا فاکتور انعقادی ۹ (هموفیلی B) می‌شود. اهمیت نقش هر دو پروتئین در لخته شدن خون بسیار زیاد است. مصرف فاکتور های انعقادی مصنوعی که به روش مهندسی ژنتیک  تهیه می‌ شوند، می ‌تواند به درمان هموفیلی کمک کرده و خطر ابتلا به خونریزی ‌های جدی و کبودی ‌های شدید را کاهش دهد. نمونه برداری در این افرادنیز احتمال کبودی دست بسیار بالا می باشد.

• بیماری های کبدی:

 کبد ارگانی مهم در بدن است که در بسیاری از اعمال مهم بدن نقش دارد. یکی از اعمال مهم کبد ساخت پروتئین های انعقادی جهت بند آوردن خون می باشد. هر گونه مشکل در این ارگان ممکن است در روند تولید پروتئین های انعقادی و در نهایت در لخته شدن خون دچار اختلال شود. اختلال در تولید پروتئین های انعقادی باعث خونریزی های بیشتر در ناحیه نمونه برداری و ایجاد کبودی دست شود. الکل، کبد چرب، سیروز کبدی، هپاتیت و غیره از جمله عوامل ایجاد مشکل در کبد می باشد. هپاتیت یک بیماری کبدی است که ممکن است با عامل عفونی یا غیر عفونی باشد.

•  کمبود ویتامین K :

  ویتامین ها نقش مهمی در بدن ایفا می کنند به طوری که کمبود آن ها باعث مشکلات بسیاری می شود. ویتامینK یکی از عوامل مهم در ایجاد لخته خون می باشد. کمبود آن در اثر سو تغذیه، مشکلات ژنتیکی و غیره می تواند روند لخته شدن خون و بند آمدن آن را کند تر کند. ادامه خونریزی می تواند باعث ایجاد کبدی دست شود.

• کمبود پلاکت:

پلاکت ها از عوامل مهم در ایجاد لخته خون می باشند. کمبود این سلول باعث اختلال در روند انعقاد خون می شود. کاهش سطح پلاکت ممکن است در صورت اختلالات کبدی، اختلالات ژنتیکی و غیره رخ دهد. کاهش سطح پلاکت باعث ادامه خونریزی در هنگام خونگیری و ایجاد کبودی دست شود.

اگر پس از نمونه گیری به هردلیلی کبودی ایجاد شد موارد زیر را رعایت نمایید :

*تا 24 ساعت محل نمونه گیری خنک نگه داشته شود، کیسه یخ یا تعدادی یخ در پارچه قرار دهید. و به صورت غیر مستقیم (عدم تماس مستقیم یخ با پوست ) محل کبودی را خنک نگه دارید .

*در صورتی که در 24 ساعت اولیه احساس درد به وجود آمد استفاده از مسکن مجاز می باشد.

*برای جمع شدن سریع کبودی وتسریع در بهبود یافتن آن می توانید از قرص ویتامینC استفاده نمایید.

*در صورتی که درد زیادی احساس کردید می توانید از مسکن استفاده نمایید و همچنین استفاده از قرص ویتامین C نیز در این مرحله برای بهبود زودتر پیشنهاد می شود .

*در نظر داشته باشید مدت زمان بهبود کبودی از 3 روز تا 2 هفته متغییر است و از اقدامات دیگر برای بهبود محل کبودی خودداری نمایید.